Z lewej: Pikinierzy w hełmach – morionach (łódkowatym i gruszkowym) i czernionych półpancerzach płytowych, uzbrojeni w piki i rapiery. Z prawej: Kirasjer w hełmie z zasłoną i w zbroi czernionej, uzbrojony w dwa pistolety z zamkami niderlandzkimi i rapier.
La Rochelle 1627
Muszkieter królewski uzbrojony w rapier i muszkiet.
Obrońca La Rochelle zapala lont działa.
Po lewej - ciężkozbrojny kopijnik węgierski w pełnej zbroi płytowej, uzbrojony w miecz i młot bojowy przy siodle, koń oladrowany i po prawej - ciężkozbrojny jeździec turecki (spahis) w zbroi lamelkowej, szyszaku turbanowym, uzbrojony w szable i tarczę.
Koniec XVw. Polski rycerz w zbroi płytowej, w hełmie – przyłbicy, uzbrojony w miecz.
Dowódca tatarskiej chorągwi litewskiej w zbroi lustrzanej, hełmie stożkowym, z szablą i łukiem.
Bitwa pod Pawią 1525
Z lewej: Niemiecki piechur z rusznicą lontową i krótkim mieczem – katzbalgerem. Z prawej: Francuski ciężkozbrojny jeździec w pełnej, kanelowanej zbroi płytowej i hełmie typu armet, uzbrojony w kopię.
Jeźdźców pancernych, zwanych kozakami, można było wykorzystywać zarówno w charakterze jazdy lekkiej, sposobnej do rozpoznania, dalekich zagonów czy prowadzenia tzw. walki szarpanej, jak i ciężkiej, czyli siły przełamującej, wspierającej husarię w decydujących momentach walnych bitew.
Hajdamak atakuje spisą polskiego jeźdźca z chorągwi pancernej.
Walki z lotnymi, bitnymi hajdamakami były trudnym sprawdzianem dla naszej armii. Kawalerię tworzyły chorągwie husarskie, pancerne i lekkie. Ich organizacja, uzbrojenie i taktyka walki pozostały anachroniczne, istotniejsze zmiany zaszły jedynie wśród pancernych. Jak pisał nieoceniony Kitowicz: „Wpół panowania Augusta III chorągwie pancerne zatrzymały tylko imię swoje … Pancerze zaś pozarzucali i na końcu panowania Augusta III nie było więcej chorągwi, zażywających pancerzów [kolczug], jak cztery w Koronie. Miejsce pancerzów wzięły blachy żelazne tylko na piersiach jeźdźca, szyszak na głowie zamiast misiurki i karwasze na ręku.
Król Stefan Batory był przedstawiany z szablą węgierską, bronią, która przypadła do gustu polskiej szlachcie, sposobną do wyprowadzania potężnych ciosów znad głowy.
Psków 1581-1582
Moskiewski ciężkozbrojny bojar w hełmie typu jerychonka, w zbroi bechter.
Husarz. Hełm węgierski, półpancerz folgowy, kopia z proporcem, szabla węgierska i pałasz.
Piechota wybraniecka. Strzelec: „czapka magierka, szabla węgierka” oraz muszkiet z zamkiem lontowym i siekierą, służącą m.in. jako forkiet (podpórka) do muszkietu. Dziesiętnik z dardą ( rodzaj piki).
Conquest to paradise
Śmierć Magellana
Kłuszyn 1610 "i okolice"
Ciężkozbrojny bojar z armii Szujskiego w jerychonce (hełm) i zbroi zwierciadlanej w stylu orientalnym, ścigany przez polskiego jeźdźca.
Zaciężny Szkot z armii Szujskiego. Uzbrojony w muszkiet lontowy i pałasz szkocki z rękojeścią koszową.
Lisowczyk w stroju polsko-węgierskim, uzbrojony w bandolet z zamkiem kołowym, szablę, zdobyczny rapier i hełm kirasjerski czerniony.
Towarzysz chorągwi husarskiej z początku XVII wieku.
Jasna Góra 1655
Szlachcic z załogi klasztoru nabijający hakownicę wałową z zamkiem kołowym. Na kolczudze ryngraf z Matką Boską.
Kolubryna, ciężkie działo oblężnicze, ostrzeliwująca klasztor oraz oficer szwedzki z partyzaną, bardziej oznaką władzy niż bronią, oraz rapierem.
Warka 1656
Szwedzki rajtar w hełmie typu pappenheimer i kirysie, uzbrojony w szpadę walońską i dwa pistolety.
Partyzant Czarnieckiego w kolczudze z elementami zbroi husarskiej, uzbrojony w szablę typu węgiersko-polskiego z paluchem, nadziak i dwa pistolety.
Obertyn 1531
Jeździec wołoski, uzbrojony w kopię, tarczę typu węgierskiego i szablę.
Najemny pieszy strzelec króla polskiego, w kirysie płytowym z fartuchem, strzelający z rusznicy lontowej zza wielkiej pawęży. Uzbrojony też w krótki miecz katzbalger i sztylet szwajcarski.
Orsza 1514
Łucznik moskiewski. Zamiast metalowej zbroi watowana tiegiłaja. Łuk refleksyjny, tatarski.
Landsknecht zaciężny armii Zygmunta I. Rusznica z zamkiem lontowym. Miecz tzw. katzbalger.
Polski kopijnik w pełnej zbroi maksymiliańskiej.
Smoleńsk 1632-34
Najwartościowszą częścią składową wojsk nowego typu byli rajtarzy, dominujący na Zachodzie rodzaj kawalerii. Carscy rajtarzy byli opancerzeni w stalowe kirysy zamawiane za granicą.
Kozak Nalewajki.
Powstanie Chmielnickiego
Kozak i chłopi ruscy atakują Żydów na Ukrainie.
Ataman kozacki z szablą typu perskiego, pistoletem skałkowym i piernaczem (godłem władzy starszyzny kozackiej) za pasem. Z tyłu piechota zaporoska.
Polski dragon w łosiowym kolecie. Obojczyk z krzyżem kawalerskim. Arkebuz z zamkiem kołowym. Szabla polska z rękojeścią zamkniętą. Botforty - długie buty rajtarskie.
Chocim 1621
Janczar w filcowym kołpaku z rękawem uzbrojony w muszkiet lontowy, szablę i topór.
Kozacy Sahajdacznego: strzelec siczowy z rusznicą i szablą tatarską, ordynatką oraz (po lewej) pułkownik z szablą i piernaczem (po prawej).
Wiedeń 1683
Janczar uzbrojony w muszkiet skałkowy, szablę ( sinsir) i kindżał.
Turecki muszkieter uzbrojony w muszkiet z zamkiem kołowym i rapier – schiavonę.
Polski towarzysz pancerny w hełmie misiurce i w kolczudze z karawaszami, uzbrojony w obuszek, łuk refleksyjny, dwa pistolety skałkowe i szablę.
Husarz w kirysie folgowym „husarskim”, z koncerzem tureckim w ręku, szablą przy boku i pistoletem.
Rysunki i podpisy jak w poprzednich postach.