Cytat:
1. Czy w MON została opracowana, stosownie do współczesnych wymagań, koncepcja wojsk pancernych i czy (jakie) podjęto decyzje dotyczące ich rozwoju i przebudowy w pożądanym kierunku?
2. Jak ma się teza lansowana przez MON o zwiększeniu mobilności wojsk lądowych dzięki lżejszemu uzbrojeniu wobec wprowadzania do jednostek WP czołgu ˝Leopard˝ cięższego o prawie 10 ton od będących na stanie wozów T-72 i PT-91?
3. Jaki wpływ na rodzimą produkcję i sprzedaż uzbrojenia pancernego na rynki trzecie będzie mieć przejmowanie używanych czołgów niemieckich i co oznacza w praktyce dla wojska oraz polskich zakładów tzw. leopardyzacja?
4. Czy zakłady produkujące sprzęt pancerny są poinformowane o zamiarach MON i zgodnie z nimi opracowały plany realizacji potrzeb WP w zakresie nowego sprzętu pancernego, w tym obsługi ˝Leopardów˝?
5. Jakie będą koszty szkolenia i utrzymania dwóch odrębnych systemów uzbrojenia w wojskach pancernych, z jednej strony czołgi T-72/PT-91, a z drugiej czołgi ˝Leopard˝? W szczególności jakie dodatkowe koszty poniesienie budżet MON, tj.:
Czy MON wie, jakie będą całkowite koszty ˝darowizny˝ niemieckiej, mając na uwadze zabezpieczenie serwisowe i eksploatacyjne wszystkich docelowo 400 czołgów ˝Leopard˝ (części zamienne, amunicja, wykonywanie obsług i remontów w Niemczech itp.)?
Czy jest prawdą, że koszty te tylko dla przyjętych już 128 szt. faktycznie zamkną się kwotą 400 mln zł, a nie - jak twierdzi min. Zemke - 90 mln zł?
6. Czy wiadomo, w jakim zakresie strona polska będzie uczestniczyć w procesie zaopatrywania i utrzymania jednostek WP uzbrojonych w czołgi niemieckie, skoro stosownych porozumień nie podpisano przed przejęciem ˝Leopardów˝?
7. Czy istnieje porozumienie polsko-niemieckie gwarantujące produkcję amunicji do czołgów w Polsce i czy będzie to opłacalne, mając na uwadze planowaną ilość 400 ˝Leopardów˝ i dwa kalibry dział czołgowych (125 mm dla T-72 i 120 mm dla ˝Leoparda˝) bez zagwarantowanego podziału rynku zewnętrznego na tę amunicję?
8. Czołgi przekazane Polsce były przedtem używane przez armię hiszpańską i zostały zwrócone do Niemiec. Jak przeprowadzono inspekcję techniczną przejmowanego sprzętu (128 szt.), jak oceniono zużycie i resursy i czy wiadomo, dlaczego Hiszpanie zrezygnowali z dalszej eksploatacji tych czołgów?
9. Jaki faktycznie interes narodowy zrealizowaliśmy, przejmując technologicznie przestarzały (średnio 18 lat) i wyeksploatowany sprzęt, eliminując polski potencjał z dalszego rozwoju i modernizacji sprawdzonego polskiego sprzętu pancernego, przewyższającego w niektórych parametrach czołgi niemieckie (np. w polskim czołgu ˝Twardy˝ mamy automatyczne ładowanie, stąd 3-osobowa załoga, w ˝Leopardzie˝ ręczne - 4-osobowa załoga)?
10. Polska ma ogromne trudności z wykonaniem uzgodnionych z NATO i przyjętych do wykonania celów w zakresie modernizacji uzbrojenia. W żadnym z celów natowskich nie było zobowiązania do uzbrojenia WP w ˝Leopardy˝. Kto i dlaczego przy braku pieniędzy na realizację przyjętych celów zdecydował o wydaniu środków z budżetu MON na zbędne czołgi?
11. Czy skutki przejęcia ˝Leopardów˝ przeniosą się również na inne dziedziny i spowodują docelowo eliminację polskich rozwiązań np. z obszaru zautomatyzowanych systemów dowodzenia, systemów rozpoznania, systemów monitorowania skażeń, systemów łączności itp.?
12. Czy i w jakim zakresie kierownictwo MON zamierza wykorzystać istniejące projekty modernizacyjne uzbrojenia pancernego opracowane przez polskie biura konstrukcyjne i zakłady produkcyjne?
13. Minister obrony narodowej ogłosił zamiar likwidacji wojskowego potencjału naukowo-badawczego (instytuty, akademie, itp.). Jednak nawet jeżeli kierownictwo MON zrezygnuje z polskich konstrukcji i ograniczy się tylko do przejmowania i eksploatacji zagranicznego sprzętu, to bez określonego poziomu kultury technicznej nie będzie mogło tego zrobić. W czyim interesie leży unicestwianie polskiej myśli technicznej i degradacja polskiego przemysłu?
14. Oddany przez Niemcy sprzęt pancerny byłby w niedalekiej przyszłości utylizowany, a koszt utylizacji jednego ˝Leoparda˝ to co najmniej 40% jego wartości nominalnej. Tego kosztu Niemcy unikną, a jeszcze zarobią na obsłudze czołgów w Polsce. Za nieuchronną utylizację ˝darowanych˝ czołgów zapłaci polski podatnik. Czy MON bierze pod uwagę skutki społeczne podjętych decyzji (a powinien, bo przecież wydatkuje środki publiczne)?
A tu odpowiedz pana Janusza Zemke.
Cytat:
I.1. Docelowa koncepcja struktur Wojsk Lądowych (w 2008 r.), w tym wojsk pancernych, zakłada posiadanie dwóch brygad lekkich o dużej mobilności, wyposażonych w kołowe transportery opancerzone, zdolne do przerzutu w dowolny rejon działania wszystkimi rodzajami transportu. Pozostałe brygady zmechanizowane będą posiadały w wyposażeniu BWP-1 oraz czołgi PT-91 i T-72. Wyjątkiem będzie 10 BKPanc w Świętoszowie, wyposażona w czołgi typu ˝Leopard-2A4˝. Brygada ta została włączona na wypadek działań kryzysowych w skład niemieckiej 7 Dywizji Pancernej. Działanie w ramach Korpusu Sił Szybkiego Reagowania NATO wymaga od polskiej jednostki posiadania kompatybilnego uzbrojenia i sprzętu oraz systemu dowodzenia i łączności. Oferta niemiecka umożliwiła osiągnięcie tego celu w krótkim czasie, na dogodnych dla Polski warunkach. Ponadto Wojska Lądowe posiadają i będą posiadać dwie lekkie brygady wojsk aeromobilnych, które będą wyposażone w nowoczesne samochody opancerzone, także zdolne do przerzutu w dowolny rejon działania każdym środkiem transportu. Wojska Lądowe wyposażone są również w nowej generacji broń strzelecką produkcji krajowej o kalibrach stosowanych w innych krajach NATO oraz w nowoczesne, spełniające wymagania współczesnego pola walki, indywidualne wyposażenie. Wielkość corocznych dostaw uzależniona jest od możliwości budżetowych Wojsk Lądowych.
I.2. Czołgi ˝Leopard-2A4˝, pomimo wyższej masy w stosunku do czołgów PT-91 i T-72, są bardziej mobilne i posiadają znacznie większe możliwości jazdy w terenie trudnym oraz manewru na polu walki, w tym zwłaszcza czterokrotnie szybszej jazdy na biegach wstecznych. Jest to możliwe ze względu na wyposażenie tych czołgów w znacznie silniejszy silnik (1500 KM) wraz z odpowiednią przekładnią. Silnik ten przewyższa parametrami te, które są zamontowane w czołgach PT-91 (800 KM). Ponadto wraz z przekazanymi czołgami ˝Leopard˝ 10 BKPanc otrzymała również 6 zestawów niskopodwoziowych do przewozu tych czołgów. Należy również przy tym wspomnieć, że gąsienice czołgów ˝Leopard˝ posiadają gumowe nakładki (w odróżnieniu od czołgów PT-91 i T-72). Umożliwia to korzystanie z dróg publicznych bez ich zniszczenia, tym samym zwiększając mobilność tej jednostki.
1.3. Dowództwo Wojsk Lądowych z uwagi na ograniczone możliwości finansowe oraz ze względu na ˝wyczerpanie˝ możliwości modernizacji czołgów T-72 do wersji PT-91 (brak odpowiedniej jakości luf, kamer termalnych), a także z uwagi na nowe wymagania NATO dotyczące kalibru uzbrojenia (120 mm) uznało, że dalsza modernizacja T-72 do wersji PT-91 (125 mm) jest nieuzasadniona. Widzi natomiast potrzebę uruchomienia w kraju modernizacji posiadanych czołgów T-72 do kalibru 120 mm, a także oparcie jej o najlepsze rozwiązania konstrukcyjne wzorowane zarówno na zastosowanych w czołgach ˝Leopard-2˝, jak i rozwiązaniach krajowych (np. system kierowania ogniem). Pozyskanie ˝Leopardów˝ i rozpoczęta już eksploatacja tych czołgów traktowana jest jako wstęp do modernizacji naszej broni pancernej i ułatwi w przyszłości polskim przedsiębiorstwom właściwe jej wykonanie. Podpisane umowy jednoznacznie stwierdzają, że współpraca dotyczy dwóch płaszczyzn, a więc nie tylko pozyskania czołgów ˝Leopard˝, ale także modernizacji czołgów T-72. Już teraz złożone deklaracje firm niemieckich tworzą duże potencjalne możliwości dla polskiego przemysłu. Będą one wynikiem kooperacji polskich zakładów z przemysłem niemieckim, także w ramach europejskiego klubu użytkowników czołgów ˝Leopard˝ (tzw. Leoben). Podpisane zostały w tym zakresie umowy ramowe między polskimi firmami Obrum-Gliwice i Wifama-Prexer a niemiecką firmą Rheinmetall w zakresie modernizacji czołgów T-72 i produkcji amunicji kalibru 120 mm.
I.4. Zawarte porozumienie pomiędzy ministrami obrony obu stron odnoszące się do współpracy zbrojeniowej oraz wydane wspólne oświadczenie z 29 stycznia br. dotyczą nie tylko modernizacji czołgów, a także remontów czołgów i produkcji amunicji w polskich zakładach zbrojeniowych. W kwestii produkcji amunicji z inicjatywy firmy Rheinmetall odbyło się kilka spotkań z firmami polskimi. Firma niemiecka oferuje technologię produkcji nowoczesnej amunicji kalibru 120 mm w polskich zakładach. Nie jest przeciwna jej eksportowi na rynki trzecie, nawet na niemiecki. Zgodnie z treścią podpisanego porozumienia oraz zasadniczego kontraktu serwisowanie i remont sprzętu będącego przedmiotem porozumienia (w tym także czołgów ˝Leopard-2A4˝) w trakcie eksploatacji realizowane będzie przez firmy polskie na podstawie umów zawartych między przemysłami Niemiec i Polski. Szereg polskich zakładów podjęło już dwustronne kontrakty z firmami niemieckimi (również w formie umów), m.in. w celu przygotowania się do ewentualnych przyszłych zadań w zakresie serwisowania sprzętu niemieckiego w Wojsku Polskim. Od początku realizacji ˝Umowy między ministrem obrony narodowej RP a federalnym ministrem obrony RFN w sprawie przekazania uzbrojenia i sprzętu wojskowego˝ z 29 kwietnia br. dowództwo Wojsk Lądowych inicjuje spotkania przedstawicieli producentów niemieckich z przedstawicielami polskich przedsiębiorstw celem nawiązania współpracy w zakresie serwisowania sprzętu niemieckiego w wojsku. Brali w nich udział m.in. przedstawiciele Ministerstwa Gospodarki, MON, PHZ Bumar, ZM Bumar Łabędy, Obrum-Gliwice, wojskowych przedsiębiorstw remontowo-produkcyjnych. Kolejne spotkania robocze planowane są na początku stycznia i pod koniec lutego przyszłego roku. Inicjatywy w tym zakresie należeć powinny również do Ministerstwa Gospodarki.
I.5. Ze względu na fakt, iż sprzęt niemiecki będzie eksploatowany tylko w jednej brygadzie, nie tworzy się osobnego systemu eksploatacji dla tego sprzętu w skali sił zbrojnych. Koszty wynikające z dostosowania systemu eksploatacji do specyfiki sprzętu niemieckiego wyniosą ok. 10 mln zł, w tym ok. 6 mln zł transport sprzętu do kraju, ok. 2,6 mln zł szkolenie specjalistów technicznych w kraju (w tym zwłaszcza przygotowania odpowiedniej infrastruktury), ok. 1,4 mln zł tłumaczenie i opracowanie instrukcji sprzętu. Koszty późniejszej eksploatacji sprzętu niemieckiego w 10 BKPanc (w tym jego serwisu w przedsiębiorstwach krajowych) będą wynosiły rocznie ok. 19 mln zł. Wydatki na amunicję działową nie będą większe od dotychczas ponoszonych na amunicję 125 mm i będą wynosiły ok. 22 mln zł rocznie. Przy analizie opłacalności decyzji o przejęciu sprzętu niemieckiego należy mieć na uwadze fakt, iż za ok. 90 mln zł wojsko pozyskało nie tylko 128 czołgów ˝Leopard-2A4˝ (116 czołgów na wyposażeniu brygady, 12 na potrzeby szkolenia), ale również: 10 ciągników pancernych BPz-2 (klasy naszych WZT-3), 4 nowoczesne mosty czołgowe ˝Biber˝, 35 gąsienicowych transporterów M-113 i M-577 w wersji wozów dowodzenia oraz do przewozu rannych na polu walki, 6 ciężkich zestawów SLT-50-2 do transportu czołgów w terenie, 120 samochodów ciężarowo-terenowych ˝Mercedes Benz˝ i ˝Unimog˝ 2- i 5-tonowych, 25 samochodów osobowo-terenowych ˝Mercedes Benz 250 GD˝ z radiostacjami, 6 dużych symulatorów do szkolenia załóg czołgów, 48 średnich symulatorów do pojedynków ogniowych, 23 tony olejów i smarów do sprzętu niemieckiego, 375 ton amunicji różnego kalibru (wystarczy na dwuletnie szkolenie polskich załóg na pojazdach niemieckich), system łączności taktycznej naszej brygady z niemiecką 7 DPanc, ok. 20 ton zapasowych części zamiennych i zestawów narzędzi specjalnych do remontu. Ponadto w ramach kontraktu Niemcy przeszkolą ponad 600 polskich żołnierzy w swoich ośrodkach szkolenia (koszty tego wyniosą ok. 160 mln zł). Należy podkreślić, że pozyskane trenażery i symulatory są sprzętem mającym wyjątkowe znaczenie dla armii polskiej z uwagi na ich deficyt. Ich zastosowanie może obniżyć koszty szkolenia nawet o 40-45%, bowiem wiąże się to ze zmniejszeniem zużycia materiałów pędnych i smarów, części zamiennych, amunicji, wydłużeniem czasu użytkowania sprzętu, a co za tym idzie - zmniejszeniem kosztów obsługi i remontów.
Wymieniona przez pana posła Zygmunta Wrzodaka liczba 400 czołgów ˝Leopard˝ oraz sumy 400 mln zł nie znajduje potwierdzenia w faktach. Nie planuje się dalszych dostaw (zakupów) czołgów ˝Leopard˝. Natomiast nie ulega wątpliwości, że rzeczywista wartość uzyskanego sprzętu i usług ze strony niemieckiej (biorąc pod uwagę ceny podobnego sprzętu produkcji krajowej) jest kilkunastokrotnie wyższa i nigdy nie mogłaby być pokryta z budżetu Wojsk Lądowych (z uwagi na jego szczupłość). Wartość pozyskanego sprzętu ocenia się na ok. 1,2 mld zł.
I.6. Zgodnie z treścią podpisanego porozumienia oraz zasadniczego kontraktu serwisowanie i remont przekazanego sprzętu w trakcie eksploatacji realizowane będą docelowo przez firmy polskie na podstawie umów zawartych z partnerami niemieckimi. Dotyczy to serwisu na tzw. poziomie zakładowym (czyli analogicznego do dotychczas obowiązujących w Wojsku Polskim zakresów remontów konserwacyjnych, głównych i skomplikowanych napraw awaryjnych). Obsługiwanie i remont tego sprzętu na niższych poziomach będzie realizowane przez wojskowe pododdziały remontowe (wyznaczeni specjaliści rozpoczęli już szkolenie w ośrodkach Bundeswehry). W Dowództwie Wojsk Lądowych odbyło się spotkanie przedstawicieli producenta (firma Krauss Maffei Wageman) i głównego zakładu serwisującego czołgi w Bundeswehrze (spółka powołana przez producenta) z kierownictwem ZM Bumar Łabędy, poświęcone m.in. nawiązaniu współpracy w tym zakresie. Brali w nim udział również przedstawiciele OBRUM Gliwice i Ministerstwa Gospodarki. Należy nadmienić, że przedstawiciel Ministerstwa Gospodarki zadeklarował koordynację dalszych działań w tym kierunku. Ponadto 10 BKPanc funkcjonować będzie w systemie zaopatrywania logistycznego 7D Panc (głównie w zakresie dostaw części zamiennych). Pozwoli to na zakup części po cenach niższych, realizowany w ramach zbiorczych zamówień dla Bundeswehry. Tworzone rozwiązania w tym zakresie polegają na zastosowaniu niemieckiego systemu komputerowego DVU-VTT i zamawiania części w sposób analogiczny jak w pozostałych jednostkach 7 DPanc. Odbiór zamawianych części dokonywany będzie w przeciągu 2-3 dni siłami 10 BKPanc w magazynie w Niemczech (180 km od Świętoszowa). Strona niemiecka dostarczy bezpłatnie końcówkę komputera do tego systemu.
I.7. Według informacji przekazanych przez zainteresowane strony istnieje umowa między polską firmą Wifama-Prexer a niemiecką firmą Rheinmetall w sprawie produkcji amunicji. Przedstawiciele resortu obrony narodowej brali udział w spotkaniu dotyczącym tego zagadnienia. Dowództwo Wojsk Lądowych określiło swoje potrzeby dotyczące amunicji kalibru 120 mm.
I.8. Czołgi pozyskane przez Wojska Lądowe wydzielone zostały przez Federalne Ministerstwo Obrony ze składów Bundeswehry, w których były przechowywane. Nie mogły one być starsze niż 20 lat (przekazywane czołgi faktycznie mają po 15-16 lat, a zużycie resursu wynosi średnio ok. 20-30%). Wykaz czołgów został przekazany przez stronę niemiecką jeszcze przed podpisaniem umowy z 29 kwietnia br. Sprawdzenie stanu przyjmowanego sprzętu dokonuje na miejscu w Niemczech przedstawiciel Szefostwa Służb Technicznych Wojsk Lądowych w oparciu o stan faktyczny sprzętu i dokumentację technologiczną przygotowania czołgów przez przedsiębiorstwa niemieckie. Polscy specjaliści mieli również możliwość poznania zakładów niemieckich, które przygotowują czołgi do przekazania.
I.9. Przyjmując oferowany przez Niemców pakiet sprzętu i usług (w tym 15-16-letnie czołgi), już od końca 2004 r. jesteśmy w stanie wypełnić w pełnym zakresie zobowiązanie czynnego uczestnictwa Polski w misjach wynikających z zadań Korpusu Sił Szybkiego Reagowania NATO. Bez tego - biorąc pod uwagę wielkość środków budżetowych otrzymywanych na zakup nowego wyposażenia - osiągnięcie tego celu, nawet w przeciągu najbliższych kilkunastu lat, byłoby niemożliwe. Większość czołgów będących na wyposażeniu Wojsk Lądowych ma już 17-18 lat, a więc są one starsze wiekowo od pozyskanych ˝Leopardów˝. Jest to ponadto sprzęt produkowany na licencji radzieckiej i technologicznie stojący znacznie niżej (co najmniej 1,5 generacji) od czołgów ˝Leopard-2A4˝. Natomiast w zakresie porównania nowoczesności czołgów PT-91 i ˝Leopard-2A4˝ należy uwzględnić następujące aspekty:
- wszystkie czołgi ˝Leopard-2A4˝ otrzymane z Bundeswehry są wyposażone w termowizory o zasięgu porównywalnym z termowizorami naszych najlepszych czołgów PT-91. Nocne przyrządy obserwacyjne dowódcy ˝Leoparda˝ mają o wiele większy zasięg niż dowódcy czołgu PT-91. Należy mieć na uwadze fakt, że koszt 1 kamery termalnej do czołgu PT-91 stanowi co najmniej równowartość kilku używanych czołgów ˝Leopard-2A4˝ otrzymanych przez nas w wyniku realizacji układu polsko-niemieckiego,
- system kierowania ogniem czołgu ˝Leopard-2A4˝ - według oceny użytkowników - jest o wiele skuteczniejszy niż czołgu PT-91, przede wszystkim ze względu na możliwość współpracy dowódcy i działonowego w prowadzeniu obserwacji, wyszukiwaniu celów i wspólnym prowadzeniu ognia w tzw. systemie hunter-killer,
- czołg ˝Leopard-2A4˝ jest gabarytowo większy niż PT-91, jednak jego opancerzenie jest o wiele mocniejsze. Ponadto czołg ˝Leopard-2A4˝ ma lepsze własności trakcyjne,
- czołg ˝Leopard-2A4˝ jest o wiele łatwiejszy w obsłudze od czołgów PT-91 a tym samym szybciej może wrócić do szyku w razie uszkodzenia na polu walki, np. wymiana silnika w czołgu ˝Leopard˝ zajmuje mniej niż godzinę, a w czołgu PT-91 zabiera to prawie dobę,
- posiadanie automatu ładowania jest ważnym elementem, jednak należy brać pod uwagę i to, że stopień skomplikowania budowy urządzenia wpływa na jego podatność na uszkodzenia.
I.10. Zgodnie z harmonogramem wdrażania celów NATO wszelkie przedsięwzięcia związane z modernizacją i zakupem czołgów ujęte zostały w celu EL 0851 ˝Czołgi bojowe˝. Wymagania tam zawarte dotyczą rozpoczęcia od roku 2003 programu modernizacji czołgów pola walki T-72 lub/i rozpoczęcia zakupów czołgów pola walki z przeznaczeniem w pierwszej kolejności dla Sił Wysokiej Gotowości. Strona polska zobowiązała się do rozpoczęcia procesu modernizacji czołgi T-72 do kalibru NATO 120 mm i jednocześnie uznała, że optymalnym wykonaniem tego celu i wykonaniem implementacji porozumienia dwustronnego z 2000 r. o włączeniu 10 BKPanc w struktury 7 DPanc jest wyposażenie polskiej brygady w czołgi ˝Leopard˝. 10 BKPanc zgodnie z wymaganiami celu EL 0036 jest wyznaczona do Sił Wysokiej Gotowości zdolnych do działania poza granicami kraju w ramach 7 Dywizji Pancernej i Korpusu Sił Szybkiego Reagowania NATO.
I.11. Wyposażenie w czołgo ˝Leopard-2A4˝ tylko jednej jednostki (10 BKPanc) nie będzie miało wpływu na pogorszenie sytuacji polskiego przemysłu zbrojeniowego, a wręcz przeciwnie - przedsięwzięcie to powinno stymulować jak najszerszy udział polskich przedsiębiorstw w serwisowaniu tego sprzętu, jego naprawach, a także modernizacji, gdyż otwarty zostaje dostęp do nowoczesnych technologii w ramach klubu Leoben, skupiającego 11 państw użytkowników czołgów ˝Leopard˝. Oznacza to również możliwość podjęcia przez Polskę specjalizacji asortymentowej produkcji części zamiennych i podzespołów do czołgów ˝Leopard˝ zarówno tych eksploatowanych w 11 krajach, jak i tych, które będą montowane w Niemczech. Prace nad wprowadzeniem wszystkich krajowych systemów: dowodzenia, łączności, rozpoznania itp. postępują niezależnie od decyzji dotyczących wprowadzenia sprzętu niemieckiego. Zakłada się również (wg informacji OBRUM Gliwice), że przy modernizacji czołgu T-72 do standardów NATO zostaną wykorzystane krajowe rozwiązania.
I.12. Istniejące projekty modernizacyjne będą wykorzystywane stosownie do potrzeb Sił Zbrojnych RP, wynikających z przyjętych celów i ujętych w planie modernizacji na lata 2003-2008, z uwzględnieniem możliwości finansowych. W przyszłorocznym planie przewidziano środki na wdrożenie zmodernizowanego rozpoznawczego samochodu opancerzonego BRDM-2 w wersji ˝Żbik-A˝ - ˝dowódczej˝. Ponadto w ramach zakupów kontynuowana będzie modernizacja BRDM-2 do wersji ˝Żbik-B˝ - ˝szeregowej˝.
I.13. Doświadczenia wielu lat wskazują, iż wojskowy potencjał naukowy i badawczy nie był wystarczający do zaspokojenia wszystkich potrzeb i mało efektywny. Aktualnie pomimo znacznej jego redukcji staje się coraz bardziej aktywny i efektywny. Obecny proces reorganizacji struktur oraz prace nad stworzeniem nowego modelu organizacji prac rozwojowych, wdrożeniowych i naukowo-badawczych ma na celu pozyskiwanie nowego uzbrojenia i sprzętu wojskowego w zgodzie z rozwiązaniami i regulacjami funkcjonującymi w NATO i UE. Powinien on w niedalekiej przyszłości przynieść następujące efekty:
- przeniesienie wysiłku z zabiegów o pozyskanie poszczególnych rodzajów i typów uzbrojenia oraz sprzętu wojskowego na kompleksowe zaspokajanie potrzeb sił zbrojnych, wynikające z analizy istniejących zagrożeń oraz zobowiązań sojuszniczych,
- zwiększenie efektywności prowadzonych na rzecz obronności i bezpieczeństwa państw prac badawczych, rozwojowych, wdrożeniowych i naukowo-badawczych oraz sprawność wdrażania ich wyników,
- identyfikację obszarów technologicznych mogących stać się ˝polską specjalnością˝ na rynku międzynarodowym oraz działań mających na celu zwiększenie udziału uczestników i realizatorów prac badawczych, rozwojowych, wdrożeniowych i naukowo-badawczych na rzecz obronności w programach międzynarodowych - w przypadku trudności ze spełnieniem wymagań operacyjnych sił zbrojnych w oparciu o bazę krajową,
- koncentrację środków finansowych na obszarach technologicznych, które mają lub będą miały znaczący wpływ na zdolności obronne państwa oraz maksymalizację wykorzystania cywilnych technologii i technologii podwójnego przeznaczenia na potrzeby obronności państwa,
- zapewnienie kompetentnego doradztwa naukowo-technicznego w procesach identyfikacji potrzeb i definiowania wymagań oraz w rozwiązywaniu problemów wynikających w trakcie modernizacji uzbrojenia i wyposażenia Sił Zbrojnych RP,
- usprawnienie systemu informacji naukowej w kraju i jej wymiany międzynarodowej w obszarze prac prowadzonych przez resort obrony narodowej.
I.14. Każdy sprzęt, w tym wojskowy, a więc i czołgi, po wyeksploatowaniu jest przekazywany jako zbędny do Agencji Mienia Wojskowego do sprzedaży lub utylizacji. Czołgi ˝Leopard˝ posiadają jeszcze bardzo duży zapas resursów eksploatacyjnych i na dzień dzisiejszy nie ma problemu ich utylizacji. Należy mieć również na uwadze fakt, iż czołgi te są podatne na modernizację. Jest to sprawdzony i realizowany w praktyce proces nie tylko w Bundeswehrze, ale i w innych armiach posiadających te czołgi na wyposażeniu. Używane czołgi tego typu kupiła Finlandia, Norwegia, Austria, a ostatnio Grecja.
To w kwestii rozwiązań przyjętych w zakresie logistyki i serwisowania.
Cytat:
Odpowiedź ministra obrony narodowej
na interpelację nr 8614
w sprawie sytuacji wojsk pancernych
Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na interpelację pana posła Ludwika Dorna w sprawie sytuacji wojsk pancernych (SPS-023-8614/09), uprzejmie proszę o przyjęcie następujących wyjaśnień.
Odpowiadając na pytanie pana posła Ludwika Dorna dotyczące liczby poszczególnych modeli czołgów, informuję, że na wyposażeniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej znajduje się:
- 128 czołgów Leopard 2A4;
- 232 czołgi PT-91 (92 - PT-91, 27 - PT-91M, 113 - PT-91MA1);
- 584 czołgi T-72 (172 - T-72, 135 - T-72A, 254 - T-72M1, 23 - T-72M1D).
Po wstępnej analizie przeprowadzonej przez wojska lądowe w zakresie potrzeb etatowych pododdziałów czołgów, szkolnictwa i ośrodków zapasowych wynika, że do 2018 r. niezbędne byłoby utrzymywanie w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej 379 czołgów T-72, z których 221 przekroczy w tym okresie docelową normę eksploatacji. Miałyby być one utrzymywane w sprawności technicznej do czasu pozyskania czołgu nowej generacji.
Jednocześnie należy podkreślić, że struktury i potrzeby Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie docelowych modeli czołgów na lata 2009-2018 zostaną ostatecznie określone w ˝Programie rozwoju Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2009-2018˝.
Odnosząc się do kosztów eksploatacji poszczególnych modeli czołgów informuję, iż w 2008 r. koszty, obliczone na podstawie ˝Katalogu wartości pieniężnych norm budżetowych na utrzymanie uzbrojenia i sprzętu wojskowego - technika lądowa˝, zaktualizowanego na dzień 30 kwietnia 2008 r., oraz metodyki ustalania stawek za kilometr przebiegu i faktycznego przebiegu kilometrów, wyniosły:
- czołg PT-91 (232 egzemplarze) - 29 464 270 zł;
- czołg T-72 i jego odmiany (584 egzemplarze) - 14 947 454 zł;
- czołg Leopard 2A4 (128 egzemplarzy) - 82 550 951 zł.
Przy ograniczonym obecnie budżecie resortu obrony narodowej brak jest możliwości wydzielenia środków finansowych na wprowadzenie nowego programu modernizacji czołgów w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Niemniej jednak, biorąc pod uwagę strukturę czasu eksploatacji czołgów Leopard 2A4 (6 czołgów - rok produkcji 1985, 96 - rok produkcji 1986, 26 - rok produkcji 1987), wojska lądowe zgłaszają potrzebę uruchomienia w najbliższych latach przedsięwzięć mających na celu przedłużenie docelowej normy ich eksploatacji przy jednoczesnym przeprowadzeniu niezbędnej modyfikacji i unifikacji do warunków polskich. Modernizacja powinna uwzględniać doposażenie czołgów w elementy systemów dowodzenia i łączności (monitorowanie położenia wojsk własnych FFT oraz zarządzanie polem walki BMS, system identyfikacji bojowej, system nawigacji satelitarnej - wojskowy satelitarny odbiornik GPS), jak również unifikację systemu kierowania ogniem w celu dostosowania 120 mm amunicji produkcji polskiej do parametrów celownika.
Potrzeba pozyskania następcy czołgów T-72 i PT-91 została zidentyfikowana w ramach przeglądu potrzeb operacyjnych edycji 2008. Ponadto Szefostwo Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych Wojsk Lądowych opracowało wymagania operacyjne dla nowego czołgu pod kryptonimem ˝Wilk˝, które zostały zaakceptowane przez Radę Uzbrojenia i zatwierdzone przez szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Należy podkreślić, że nie określają one typu nowego czołgu (lekki, średni, ciężki), precyzując jedynie jego podstawowe parametry, m.in. w zakresie:
- odporności balistycznej strefy czołowej;
- odporności balistycznej boków kadłuba i wieży;
- zabezpieczenia załogi przed efektami eksplozji min przeciwpancernych i przeciwdennych;
- zabezpieczenia załogi przed efektami eksplozji improwizowanych ładunków wybuchowych (IED) znajdującymi się na poboczu drogi;
- możliwości wykorzystania podwozia pod zabudowy specjalne (np. niszczyciele czołgów, ciężkie bojowe wozy piechoty (BWP), wozy artyleryjskie i specjalne).
Dalsze działania związane z pozyskaniem nowego czołgu realizowane są w oparciu o wymagania operacyjne. Obecnie prowadzone są prace analityczne, które zmierzają do opracowania wstępnych założeń taktyczno-technicznych. Przewiduje się, że prace te zakończą się na przełomie 2009/2010 r.
Należy oczekiwać, że prototyp nowego czołgu zostanie opracowany do 2017 r., przy czym termin ten jest typowy dla tego rodzaju konstrukcji.
Jednocześnie pragnę wskazać, że w chwili obecnej nie jest możliwe oszacowanie kosztu zakupu nowych czołgów ze względu na brak precyzyjnych wymagań oraz odległy termin rozpoczęcia procedury pozyskiwania sprzętu.
Ponadto należy zauważyć, że kondycja finansowa resortu obrony narodowej nie pozwala na wydzielenie w latach 2009-2018 środków finansowych przeznaczonych na pozyskanie nowego czołgu. W związku z tym w projekcie ˝Programu rozwoju Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2009-2018˝ przewiduje się jedynie rozpoczęcie procesu pozyskiwania czołgu nowej generacji, zaś jego wprowadzenie do służby odkłada na lata po 2018 r.
Odnosząc się do pytania dotyczącego planowanej liczby czołgów, jaką posiadać mają docelowo Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej, uprzejmie informuję, że ze względu na to, że informacje te mają charakter niejawny i stanowią tajemnicę państwową, nie jest możliwe ich podanie w dokumencie jawnym, jakim jest odpowiedź na interpelację poselską.
Przedstawiając powyższe wyjaśnienia, pozostaję w przekonaniu, że uzna je Pan Marszałek za zasadne.
Łączę wyrazy szacunku i poważania
Minister
Bogdan Klich
Warszawa, dnia 15 kwietnia 2009 r.
EDIT: